Da Nhiễm Corticoid: Dấu Hiệu, Nguyên Nhân, Cách Phục Hồi

Da nhiễm Corticoid là gì?

Da nhiễm corticoid là tình trạng viêm da phát sinh từ việc dùng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid trong khoảng thời gian dài. Các biểu hiện của viêm da do corticoid bao gồm: da nổi mẩn đỏ, bong tróc, mụn phát triển, da teo lại, nhiễm trùng… gây ảnh hưởng xấu đến thẩm mỹ và sức khỏe của người bệnh.

Vậy Corticoid là gì? Corticoid, còn được gọi là glucocorticoid, là loại thuốc kháng viêm, có cấu trúc giống hormone do tuyến vỏ thượng thận trong cơ thể sản xuất. Thuốc chứa corticoid được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau với các tác dụng chống viêm, chống dị ứng, ức chế hệ miễn dịch… mang lại nhiều hiệu quả nhưng cũng có những tác dụng phụ không mong muốn. 

Thuốc corticoid có thể được sử dụng theo hai cách: toàn thân (thông qua đường uống, tiêm) và tác dụng tại chỗ (dạng bôi, xịt). Trong số đó, thuốc corticoid bôi được sử dụng trong việc điều trị các bệnh về da, thuốc có tác dụng nhanh chóng nên nhiều người không tuân thủ theo khuyến cáo điều trị của bác sĩ, thường xuyên lạm dụng thuốc, bôi không đúng chỉ định và liều lượng.

Thông thường, việc sử dụng thuốc corticoid bôi cần được chỉ định bởi bác sĩ về việc lựa chọn loại thuốc phù hợp, hướng dẫn người bệnh tuân thủ quy trình điều trị và theo dõi kiểm soát tác dụng phụ để đạt hiệu quả cao và đảm bảo an toàn. Do đó, nếu người bệnh tự ý sử dụng thuốc bôi corticoid hoặc các loại thuốc không rõ nguồn gốc, thuốc gia truyền, rượu thuốc… có chứa corticoid mà không có chỉ định của bác sĩ thì rất dễ khiến da nhiễm corticoid,

Dấu hiệu nhận biết da nhiễm Corticoid

Corticoid làm tổn thương da và ảnh hưởng đến sức khỏe nếu tiếp xúc lâu dài. Vì vậy, việc nhận biết các triệu chứng của da nhiễm corticoid là cần thiết để có phương pháp điều trị và phòng ngừa kịp thời. Dưới đây là một số dấu hiệu của da nhiễm corticoid được chia theo các mức độ:

• Cấp độ 1- Da khô bong tróc: Khi da nhiễm Corticoid ở cấp độ 1, tức là ở những trường hợp mới sử dụng Corticoid trong thời gian ngắn với liều lượng thấp, các triệu chứng thường không quá nghiêm trọng. Trong giai đoạn này, người dùng thường cảm thấy vùng da thoa thuốc bị ngứa râm ran và có hiện tượng sần sùi nhẹ trên bề mặt da.
• Cấp độ 2 - Viêm da cấp tính: Cấp độ 2 đánh dấu sự hình thành của các triệu chứng nhiễm độc và hoại tử trên da. Các dấu hiệu cụ thể bao gồm: Da xuất hiện các bọt nước giống như tình trạng bỏng, với vùng tổn thương mở rộng trên toàn bộ khuôn mặt. Khi các bọt nước này vỡ, người bệnh sẽ cảm thấy đau đớn, đồng thời có thể xuất hiện tình trạng mưng mủ do nhiễm trùng. Nếu không được kiểm tra và điều trị kịp thời, da sẽ chịu tổn thương, gây ra tình trạng sần sùi, đỏ lâu dài, và da sẽ trở nên thâm đen sau khi các bọt nước khô lại.
• Cấp độ 3 -  Giãn mạch máu: Khi sử dụng kem trộn chứa corticoid trong một thời gian dài (khoảng 1 năm), người sử dụng có thể gặp phải các tổn thương da sâu, ảnh hưởng đến hệ mao mạch dưới da. Trong giai đoạn này, da thường xuất hiện màu đỏ rực rỡ, cảm giác nóng bỏng, đặc biệt khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Da cũng có thể trở nên căng thẳng và phù nề do tình trạng giữ nước, đi kèm với cảm giác ngứa ngáy như có kiến đang bò trong da.
• Cấp độ 4 - Viêm da khiến tăng tiết bã nhờn và mụn bùng phát: Khi da bị nhiễm corticoid ở mức độ nghiêm trọng, người bệnh sẽ nhận thấy da trở nên bóng nhẫy, xuất hiện mụn sưng lớn. Da luôn cảm thấy nóng rực, đỏ và rát. Thậm chí, người bệnh còn có cảm giác như da đang bị châm chích.
• Cấp độ 5 - Viêm da kích thích: Giai đoạn này là giai đoạn nhiễm corticoid nặng nhất, khi mà da nhiễm độc cao. Người bệnh thường cảm nhận được làn da của mình luôn trong tình trạng đỏ ửng, cảm giác bỏng rát và đau đớn ngay cả khi không tiếp xúc. Đồng thời, da cũng dần trở nên khô, bong tróc và hình thành các mảng vảy. Có thể xuất hiện mụn nước đi kèm với dịch màu vàng, cũng như các biểu hiện của việc nhiễm trùng và hoại tử.

Tại sao da bị nhiễm corticoid?

Có hai nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng da nhiễm Corticoid như sau:

• Việc sử dụng quá liều thuốc có chứa Corticoid để điều trị các bệnh da như vảy nến, viêm da dị ứng. Nhiều người không biết về thành phần và tác dụng phụ của Corticoid, nên sử dụng một cách tùy tiện, khiến da bị tổn thương nghiêm trọng.
• Sử dụng các sản phẩm mỹ phẩm chứa Corticoid. Trên thị trường, một số nhà sản xuất đã lợi dụng tác dụng làm trắng da cấp tốc của Corticoid để pha trộn vào mỹ phẩm với giá thành rẻ, mục đích để đánh vào tâm lý của khách hàng. Tuy nhiên, việc lạm dụng Corticoid như vậy sẽ gây ra nhiều biến chứng như kích ứng, viêm nang lông, da bị mỏng và nổi nốt đỏ.

Các biến chứng có thể xảy ra khi da nhiễm corticoid là gì?

Khi không được phát hiện và chữa trị kịp thời, tình trạng da nhiễm corticoid sẽ tiếp tục tiến triển và trở nên nghiêm trọng hơn. Da sẽ chịu tổn thương nặng và gặp phải nhiều biến chứng, bao gồm:

• Da có thể mắc phải các bệnh khác như teo da, tăng tiết bã nhờn, viêm da mất nước, viêm da kích thích, viêm da giãn mạch, viêm da phồng rộp… 
• Hàng rào bảo vệ da bị hủy hoại, làm giảm sức đề kháng của da, và nhanh chóng chịu ảnh hưởng tiêu cực từ môi trường, như tia UV từ ánh mặt trời, khói bụi, hóa chất…

Da bị nhiễm corticoid có chữa khỏi được không?

Những người đang trải qua tình trạng này chắc chắn sẽ tự hỏi liệu da nhiễm corticoid có thể hồi phục hay không. Trên thực tế, da nhiễm corticoid hoàn toàn có thể chữa khỏi được, tuy nhiên, mức độ phục hồi sẽ phụ thuộc vào tình trạng da và sức khỏe của người mắc phải. Điều này có nghĩa là, khi da xuất hiện các dấu hiệu ở cấp độ 4, 5, việc phục hồi  da hoàn toàn trở nên khá khó khăn.

Để điều trị bệnh nhiễm corticoid, người bệnh cần phải kiên trì và thận trọng. Đặc biệt trong giai đoạn khử trùng và giữ cho da mặt sạch sẽ. Bệnh có thể được chữa trị hoàn toàn nếu được phát hiện sớm và người bệnh tuân thủ đúng quy trình điều trị.

Cách điều trị da nhiễm corticoid an toàn, hiệu quả

Đối với tình trạng da nhiễm Corticoid ở mức độ nhẹ (mức độ 1), bạn cần ngừng sử dụng hoạt chất này ngay lập tức và đến gặp bác sĩ da liễu để được hướng dẫn cách chăm sóc da phù hợp, tránh để các vấn đề trên da trở nên nghiêm trọng hơn.

Ở mức độ nhiễm Corticoid nặng, bạn không nên tự ý đột ngột ngừng sử dụng hoạt chất. Thay vào đó, cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn phương pháp điều trị thích hợp, nhằm ngăn chặn các biến chứng nặng nề có thể xảy ra.

Điều trị da nhiễm Corticoid bằng phương pháp lăn kim - peel da

Đối với tình trạng da nhiễm Corticoid kèm theo mụn, các bác sĩ da liễu thường chỉ định sử dụng hai phương pháp điều trị hiệu quả là lăn kim và peel da. Liệu trình của các phương pháp này có thể kéo dài khác nhau, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng da nhiễm Corticoid. Đối với các trường hợp mức độ nhẹ, liệu trình có thể chỉ cần vài buổi. Tuy nhiên, với những ca nặng hơn, quá trình điều trị có thể kéo dài hơn, cần sự kiên trì và tuân thủ đầy đủ các chỉ dẫn của bác sĩ.

Sử dụng thuốc uống, thuốc bôi điều trị da nhiễm Corticoid

Ngoài việc sử dụng các phương pháp lăn kim và peel da, bác sĩ da liễu cũng có thể kê đơn một số loại thuốc để hỗ trợ điều trị tình trạng da nhiễm Corticoid, bao gồm:

• Thuốc kháng viêm: Giúp cải thiện các triệu chứng như sưng, đỏ, ngứa trên da.
• Thuốc kháng Histamin: Hỗ trợ giảm các phản ứng dị ứng, ngứa ngáy.
• Kháng sinh: Phòng và điều trị các nhiễm trùng có thể xảy ra trên da.
• Thuốc điều trị nhiễm nấm, ký sinh trùng: Để khống chế các loại nhiễm khuẩn phức tạp kèm theo.

Điều trị da bị nhiễm Corticoid bằng liệu pháp chăm sóc da

Tại bệnh viện chuyên khoa, các bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp hiện đại để hỗ trợ quá trình phục hồi da, cụ thể như sau:

• Liệu pháp tiêm vi điểm: Phương pháp này sử dụng các kim tiêm mỏng để tiêm các chất liệu pháp trực tiếp vào da. Điều này giúp cung cấp dưỡng chất và chất chống oxy hóa vào vùng da cần điều trị, giúp da phục hồi nhanh chóng và giảm thiểu tác động từ môi trường bên ngoài.
• Sử dụng các loại Vitamin có tính chống oxy hóa: Vitamin E, Vitamin C, Vitamin B2 là những chất chống oxy hóa mạnh mẽ và có khả năng bảo vệ da khỏi tác động của các gốc tự do. Các bác sĩ có thể sử dụng các loại Vitamin này thông qua việc kê đơn dùng qua đường uống hoặc áp dụng trực tiếp lên da để giúp da phục hồi và duy trì sức khỏe của da nhiễm Corticoid.
• Thoa các chế phẩm tế bào gốc: Tế bào gốc có khả năng tái tạo và phục hồi da. Các bác sĩ có thể sử dụng các chế phẩm tế bào gốc để thoa lên da, giúp kích thích quá trình tái tạo tế bào và cải thiện cấu trúc da.

Điều trị da nhiễm corticoid bằng công nghệ ánh sáng

Trong trường hợp da bị nhiễm Corticoid gây các loại mụn, các bác sĩ có thể áp dụng công nghệ ánh sáng sinh học đặc biệt để giúp điều trị. Công nghệ này sử dụng ánh sáng chớp cường độ năng lượng cao với dải bước sóng từ 400 – 700 nanomet và 870 – 1200 nanomet.

Khi được áp dụng lên da, ánh sáng có tác dụng xuyên qua các lớp da và tác động lên các vi khuẩn gây mụn, góp phần làm dịu tình trạng viêm. Đồng thời, ánh sáng sinh học còn giúp làm giảm hoạt động của tuyến bã nhờn, làm mờ các khuyết điểm da và khôi phục sự cân bằng tự nhiên của da.

Skincare cho da nhiễm corticoid đúng cách tại nhà

Ngoài các biện pháp điều trị tại bệnh viện, việc chăm sóc da đúng cách tại nhà cũng vô cùng quan trọng, giúp tăng hiệu quả khắc phục tình trạng da nhiễm Corticoid hiệu quả. Bạn cần lưu ý những điều sau khi chăm sóc da bị nhiễm Corticoid:

• Hạn chế tiếp xúc với các yếu tố gây kích ứng, đỏ da: Cần tránh tiếp xúc với nắng nóng, khói bụi vì chúng có thể gây kích ứng và khiến da nhạy cảm. Khi ra khỏi nhà, hãy che chắn kỹ và sử dụng kem chống nắng do bác sĩ chỉ định để bảo vệ da.
• Tạo môi trường sống, sinh hoạt tốt: Đảm bảo môi trường sống xung quanh luôn thoải mái, tránh căng thẳng, và có lối sống khoa học giúp da phục hồi nhanh chóng.
• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh: Xây dựng chế độ ăn uống khoa học giúp cải thiện tình trạng mụn viêm nhạy cảm do nhiễm corticoid. Hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều chất béo, thức ăn nhanh, thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, cay nóng,… những thực phẩm này có thể kích thích da tiết nhiều bã nhờn, làm mụn phát triển. Ngoài ra, hãy uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày, có thể thay thế bằng trà xanh hoặc trà hoa cúc, …
• Lựa chọn sản phẩm dưỡng da phù hợp: Sử dụng sản phẩm dưỡng ẩm nhẹ nhàng, không chứa hương liệu, paraben (chất bảo quản), không sử dụng các chất làm se khít  lỗ chân lông.
• Hạn chế việc trang điểm: Da nhiễm corticoid cần hạn chế trang điểm, để tránh bít tắc lỗ chân lông, làm mụn viêm lan rộng và gây khó khăn trong việc điều trị.